Zawinił majster czy klient?

Takie spory przerabiam na co dzień

Gdy w grę wchodzą niemałe pieniądze, a na szali leży życiowy komfort czy bezpieczeństwo, pomiędzy ekipą remontową a inwestorem rodzić mogą się konflikty. — Takie spory przerabiam na co dzień — przyznaje w rozmowie z Onetem radca prawny specjalizujący się w nieruchomościach Piotr Dobrowolski. Zapytaliśmy eksperta, co zrobić, by nie stracić tysięcy złotych i nie musieć walczyć o swoje w sądzie.

• Podpisanie umowy jest istotne, dlatego że obie strony, czyli inwestor i fachowiec, wiedzą na co, na kiedy i za ile się umawiają — zauważa w rozmowie z Onetem radca prawny Piotr Dobrowolski
• Kwestie finansowe budzą nie tylko najwięcej emocji, ale i najczęściej są przedmiotem sporu, zauważa ekspert
• Jeżeli chcielibyśmy sankcjonować kwestie ewentualnych opóźnień, warto zawrzeć zapis o karze umownej za przekroczenie terminu — podkreśla

Na początku była… umowa

Zawinił fachowiec czy inwestor — to pytanie niemal równie problematyczne, jak to, co było pierwsze: jajko czy kura. — Niestety takie spory przerabiam na co dzień. Często wygląda to tak, że między stronami nie było żadnej umowy, wszystko było ustalane słownie czy w pojedynczych wiadomościach — zauważa radca prawny specjalizujący się w nieruchomościach, Piotr Dobrowolski.

— Nie ulega wątpliwości, że podpisanie umowy jest istotne, dlatego że obie strony, czyli inwestor i fachowiec, wiedzą na co, na kiedy i za ile się umawiają.

Jeżeli tego nie mamy, w ewentualnym sporze pozostaje nam słowo przeciwko słowu lub posiłkowanie się SMS-ami czy mailami, co może przysporzyć trudności interpretacyjnych

— podkreśla radca prawny. Zapytaliśmy eksperta, co powinno znaleźć się w umowie między inwestorem a ekipą remontową.

— W pierwszej kolejności umowa powinna określić zakres remontu: w jakim terminie ma zostać wykonany, jakie wynagrodzenie ma otrzymać za to ekipa remontowa. Pamiętajmy, że systemy wynagrodzeń mogą być różne — może to być wynagrodzenie ryczałtowe, ale może również być wynagrodzeniem kosztorysowym — przybliża szczegóły radca prawny i dodaje: — Ważną kwestią jest także to, z jakich materiałów mają być wykonane prace: czy my mamy kupić te materiały, czy też ekipa remontowa? A jeżeli ma to kupić ekipa remontowa, to gdzie ma je kupić, w jakim kolorze, odcieniu, deseniu, jakiej jakości?

Powinniśmy ustalić nawet to, czy farba powinna być ścieralna, czy zmywalna — tych niuansów jest masa

— podkreśla prawnik.

Spisanie wszystkiego na umowie pozwala czarno na białym ustalić kto, co, kiedy ma zrobić i kto, komu, do kiedy ma zapłacić. Kwestie finansowe budzą nie tylko najwięcej emocji, ale i najczęściej są przedmiotem sporu, zauważa ekspert. Właśnie dlatego należy szczegółowo uzgodnić kwestię wypłat jeszcze przed rozpoczęciem prac.

— Jeżeli mają pojawić się zaliczki, warto ustalić szczegóły: w jakich kwotach, czy wynagrodzenie ekipy remontowej ma być rozliczane etapami? Jeżeli mówimy o poważniejszym remoncie czy też nawet budowie, warto zaznaczyć, od czego będzie uzależniona płatność danej raty — dodaje i podkreśla:

Jeżeli chcielibyśmy sankcjonować kwestie ewentualnych opóźnień, warto zawrzeć zapis o karze umownej za przekroczenie terminu.

Czy zmiany w ustaleniach podczas remontu wpływają na ważność umowy?

— Warto, żebyśmy na te zmiany mieli jakieś dowody, nawet jeżeli już nie w formie pisemnej, to niech przybiorą choćby postać wiadomości SMS czy maila, w których jasno i konkretnie wyjaśniamy, co zmieniamy i dlaczego podejmujemy taką decyzję — wyjaśnia prawnik.

Argument, który często pojawia się w przypadku remontów to opóźnienie prac — jak na przekroczenie terminu powinni zareagować fachowcy, a jak inwestorzy?

— Jeżeli fachowiec mówi nam: nie jestem w stanie skończyć prac w umówionym terminie, powinien podać powód. Być może jest to spowodowane zewnętrznym czynnikiem, np. płytka, na której nam zależało, nie jest dostępna w żadnym sklepie ani hurtowni.

Powinniśmy mieć jasność, z czego wynika dana sytuacja, a także jaki jest nowy termin zakończenia prac. Na tym tle jest cała masa nieporozumień

— zauważa.

— Jeżeli przekazujemy komukolwiek pieniądze w gotówce, a nie mówimy tu wyłącznie o relacji z wykonawcą, powinniśmy otrzymać pokwitowanie. Musimy mieć dowód na to, że wykonaliśmy swoje zobowiązanie.

Jeżeli nie będziemy mieli takiego zabezpieczenia, być może ktoś spróbuje wyciągnąć rękę po pieniądze drugi raz

— ostrzega przed ryzykiem radca prawny i przekonuje: — Niezależnie od tego, czy potwierdzenie będzie wykonane odręcznie, czy elektronicznie — mailem lub SMS-em — warto zapisać: kwituję odbiór wynagrodzenia za pierwszy etap w danej kwocie.

Umowa jest, ale końca remontu nie widać — co wtedy?

— Zasadnicze ogniska czy pola sporów, które dostrzegam, to po pierwsze kwestia terminowości wykonania prac. Jeśli terminy nie są ujęte w umowie, w jaki sposób mamy je później egzekwować i dowodzić, na co się umówiliśmy? Drugą istotną kwestią sporną jest jakość wykonania prac. W tym przypadku, jeżeli nie mamy naszych oczekiwań skonkretyzowanych na piśmie, otwiera się pole do sporu i wielu możliwych interpretacji — zauważa prawnik.

Co zrobić, jeśli prace remontowe są dalekie od satysfakcjonujących? Piotr Dobrowolski podkreśla, że sam jest zwolennikiem polubownego rozwiązywania sporów.

— Jeżeli jest problem z realizacją umowy, warto najpierw zwrócić uwagę drugiej stronie. Podkreślę, że także to zwrócenie uwagi powinno zostawić jakiś ślad — kontaktujemy się, pisząc pismo czy maila. Warto wówczas zapytać, co się stało, że pojawiło się opóźnienie czy prace nie są zrealizowane zgodnie z umową.

Jeżeli widzimy, że z drugiej strony jest kontakt i rzetelne tłumaczenie, nie dajmy się zwariować. W końcu po obu stronach w życiu mogą mieć miejsce różne sytuacje

— apeluje prawnik.

— Jeżeli jednak z drugą stroną nie ma kontaktu, ktoś nie odbiera telefonu, nie reaguje na pisma, pojawia się głębszy problem.

W tej sytuacji warto skorzystać z instrumentów, które mamy uwzględnione w umowie — jeżeli daliśmy dobie prawo do naliczania kar umownych czy odstąpienia od umowy, będziemy mogli z tych możliwości skorzystać.

Natomiast, jeżeli nie mamy takich instrumentów w umowie, sięgamy do przepisów kodeksu cywilnego, który pewne instrumenty nam daje — wyjaśnia prawnik i dodaje: — Ustalmy jednak najpierw jaki jest problem, poszukajmy polubownego rozwiązania. A jeżeli nie będzie możliwie, dopiero wtedy sięgajmy po wspomniane, bardziej radykalne instrumenty.

Autor: Piotr Dobrowolski